بسمه تعالی

به مناسبت میلاد رقیه بنت الحسین علیه السلام

ماه شعبان تنها ماهی است که در آن شهادت هیچ معصومی نیست و در عوض ولادت چندین امام معصوم و چندین امامزاده در این ماه مبارک گزارش شده‌است. یکی از این گزارش‌ها، خبر ولادت رقیه بنت امام حسین علیه السلام است که تاریخ تولد ایشان را 17 یا 23 شعبان نوشته‌اند. رقیه از ریشة «ر ق ی» به معنای ترقی و بالارفتن است که مصغّر شده و چنین رسمی در بین اعراب مرسوم است که از باب ملاطفت و محبت، فراوان دیده می‌شود. از تاریخ زندگی کوتاه ایشان گزارشی در دست نیست غیر از ماجرای رحلت غم‌انگیزشان در خرابه‌های شام پس از شهادت پدرش سیدالشهدا علیه السلام و در پنجم ماه صفر . منایع تاریخی سبب رحلت ایشان را رنج‌های می‌دانند که روز عاشورا و نیز ایام اسارت بر وی وارد شد. دو دلیل وجود دارد که نام اصلی ایشان فاطمه صغری بوده: یکی عبارت «تسمّی رقیّة» که نشان می‌دهد این نام، از القاب وی بوده؛ و دیگر گزارشی از سخن امام حسین علیه السلام که: « من نام همه پسرانم را علی و نام همه دخترانم را فاطمه می‌گذارم». در دانشنامه جهان اسلام مقاله «رقیه بنت الحسین» آمده که نام مادر ایشان «ام اسحاق» دختر طلحه صحابی مشهور پیامبر بوده‌ و بر این اساس رقیه با حضرت سجاد، تنی نبوده‌است. ام اسحاق  قبلا همسر امام حسن مجتبی بوده و به وصیت ایشان، به ازدواج امام حسین درآمد. سن رقیه خاتون هم مورد اختلاف است و بر اساس پژوهش‌ها از سکینه کوچکتر بوده و تحقیق «مادلونگ» نیز این را تایید می‌کند. در اصل وجود این بانو نیز تشکیک‌هایی وجود دارد ولی در کتاب «اسیران و جانبازان کربلا» نوشته مظفری و جمشیدی، چهار دلیل بر وجود وی آمده: اول آنکه امام حسین بعد از شعر معروف «یا دهر اف لک...» در کنار خواهرشان زینب، به رقیه نیز خطاب کرده‌اند و این موضوع محرز است. دوم آنکه حضرت زینب در کوفه خطاب به برادرش، از دخترش رقیه یاد می‌فرماید. سوم شعر سیف بن عمیره و خطاب کردن به رقیه. چهارم گزارش‌های متعددی که از رحلت دختر کوچکی از امام حسین علیه السلام در کودکی یاد می‌کنند. بهر حال به نظر می‌رسد رد کردن قاطعانه چنین امام‌زاده‌ای عاقلانه نباشد و چه بسیار مشکل‌گشایی‌ها که اغلب به دست کوچک این نازبانو تجربه شده‌است. هر لذت و یا احترامی که در زیارت امام‌زادگان حسّ می‌شود در زیارت رقیه سلام‌الله علیها به قصد تقرب به پدرشان حضرت حسین‌بن علی علیه السلام، وجود دارد و مأجور خواهد بود و نباید خود را از این «وسیله» محروم کنیم طبق کریمه معروف : «و ابتغوا الیه الوسیلة».

زهره اخوان مقدم. 30 بهمن 1403 مطابق با 19 شعبان 1446